Mô hình nuôi gà thả vườn, vốn ít, lời nhiều
Mô hình nuôi gà thả vườn đã và đang trở thành xu hướng chăn nuôi được nhiều hộ gia đình, doanh nghiệp nhỏ lựa chọn nhờ ưu điểm vốn đầu tư thấp, chi phí thức ăn tiết kiệm cùng chất lượng thịt gà săn chắc, thơm ngon hơn so với gà nuôi nhốt công nghiệp. Đặc biệt tại các vùng đồng bằng và miền Tây Nam Bộ như Bến Tre, mô hình này tận dụng được diện tích sân vườn rộng, có bóng mát tự nhiên, giúp gà phát triển khỏe mạnh và giảm thiểu dịch bệnh. Bài viết sẽ phân tích chi tiết về thiết kế chuồng trại, kỹ thuật nuôi, chi phí cũng như lợi nhuận thực tế để người nuôi có thể áp dụng hiệu quả.
Mô hình gà thả vườn tại địa phương Bến Tre
Thiết kế chuồng vườn và mật độ nuôi phù hợp
Thiết kế chuồng và bố trí vườn thả đóng vai trò quyết định đến sức khỏe đàn gà cũng như hiệu quả kinh tế của mô hình nuôi gà thả vườn. Việc xây dựng chuồng trại đúng chuẩn giúp gà tránh được gió lùa, mưa tạt, đồng thời không gian vườn thả phù hợp giúp gà vận động nhiều, tăng sức đề kháng tự nhiên.
Yêu cầu thiết kế chuồng gà thả vườn
Chuồng trại cần đảm bảo cao khoảng 1,5 mét, thoáng khí, khô ráo và có hệ thống cửa ra vào thuận tiện để gà dễ dàng di chuyển ra vườn thả. Mái che có thể làm bằng tôn hoặc lá, đảm bảo không bị hắt mưa nhưng vẫn đủ bóng mát cho gà vào ban đêm. Đặc biệt chuồng úm gà con phải kín gió, ấm áp và có máng uống, máng ăn được bố trí phù hợp ở tầm thấp để gà dễ tiếp cận. Cách bố trí này giúp giảm nguy cơ ẩm ướt và dịch bệnh, tạo môi trường phát triển tốt cho đàn gà.
Tiêu chuẩn và mật độ thả gà trong vườn
Theo khuyến cáo của Chi cục Chăn nuôi Thú y tỉnh Bình Định và VietGAHP, mật độ thả gà thả vườn nên dao động từ 1 con/m² đến tối đa 1,5 m²/con để gà có không gian vận động thoải mái, phát triển đồng đều và giảm nguy cơ lây bệnh. Trong chuồng, mật độ nuôi gà con khoảng 10-12 con/m², gà dò là 5-6 con/m² để đảm bảo không gian cho từng giai đoạn phát triển khác nhau. Việc duy trì mật độ hợp lý là yếu tố quan trọng giúp giảm stress cho gà, nâng cao sức khỏe và hiệu quả chăn nuôi.
Bố trí vườn thả và hệ thống rào chắn
Vườn thả nên là khu vực bằng phẳng, đất không bị ngập úng, có bóng mát tự nhiên từ các loại cây như chuối, cây ăn quả hoặc cây bóng mát khác. Rào lưới chắc chắn bao quanh khu vực thả giúp bảo vệ đàn gà khỏi các loài thú dữ và ngăn gà chạy lạc. Hệ thống máng uống tự động cũng nên được bố trí hợp lý để gà luôn có nước sạch, đặc biệt trong mùa khô. Một số mô hình như tại Gà giống Mười Tâm (Bến Tre) bố trí vườn thả diện tích khoảng 1000 m² cho 600-1000 con tùy điều kiện che phủ và chất lượng nền đất, đảm bảo đàn gà phát triển đều, khỏe mạnh.
Hệ thống rào chắn xung quanh chuồng trại
Lộ trình kỹ thuật chăm sóc và phòng bệnh trong nuôi gà thả vườn
Chăm sóc kỹ thuật theo từng giai đoạn phát triển và phòng bệnh đúng cách là yếu tố then chốt giúp mô hình nuôi gà thả vườn phát huy tối đa lợi ích kinh tế. Thực hiện đúng các bước chăm sóc từ giai đoạn úm đến vỗ thịt giúp đàn gà khỏe mạnh, tăng trưởng nhanh và giảm thiệt hại do dịch bệnh.
Kỹ thuật úm gà con trong 3 tuần đầu
Giai đoạn úm từ 1 đến 3 tuần tuổi là thời điểm nhạy cảm, gà con cần được giữ ấm, kín gió và không bị ẩm ướt. Nhiệt độ trong chuồng úm cần duy trì ổn định với nguồn sáng vừa đủ, máng ăn uống được đặt thấp phù hợp với kích thước gà con. Thức ăn ban đầu nên là cám tấm, bắp xay mịn, bổ sung men tiêu hóa và điện giải trong nước uống để tăng sức đề kháng. Quan trọng nhất là lịch tiêm phòng vắc-xin nền tảng như Marek (ngày 1), cầu trùng (1–3 ngày), ND-IB (5 ngày), Gumboro (10–17 ngày) giúp tạo miễn dịch sớm cho gà.
Chăm sóc và thả gà dò ra vườn
Từ tuần thứ 4 đến 10, gà dò bắt đầu được thả ra vườn vào buổi sáng khi thời tiết khô ráo, tránh mưa gió, chiều tối gom vào chuồng. Giai đoạn này cần bổ sung khoáng, vitamin định kỳ và theo dõi sát sao các dấu hiệu bệnh như CRD, tiêu chảy qua quan sát chân, lông và phân gà. Nền chuồng phải luôn được giữ khô ráo với rơm hoặc cưa bào phơi khô, khu vực lối ra vào được sát trùng thường xuyên để hạn chế vi khuẩn và virus. Mật độ thả vườn cần duy trì theo chuẩn để gà có không gian vận động, tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên.
Điều chỉnh khẩu phần và chăm sóc gà vỗ thịt
Từ tuần thứ 11 trở đi, gà bước vào giai đoạn vỗ thịt với nhu cầu năng lượng tăng cao. Khẩu phần ăn được điều chỉnh tăng cường bắp, cám gạo và các loại thức ăn ủ men nhằm thúc đẩy tăng trọng nhanh và đều. Gà nên được cho ăn 2-3 bữa cố định mỗi ngày để kiểm soát tốt lượng thức ăn và tránh hao hụt. Đồng thời, người nuôi cần lên kế hoạch xuất bán phù hợp theo đơn đặt hàng nhà hàng, mối lẻ hoặc bán lẻ để tránh tồn đọng làm giảm giá bán. Trước khi xuất bán, việc nhịn ăn nhưng đảm bảo đủ nước giúp giảm hao hụt trọng lượng và tăng giá trị sản phẩm.
Điều chính Khẩu phần ăn hợp lý
Chi phí đầu tư và lợi nhuận từ mô hình nuôi gà thả vườn
Hiểu rõ chi phí đầu tư và cách tính lợi nhuận sẽ giúp người nuôi chủ động hơn trong việc lập kế hoạch kinh doanh và lựa chọn thời điểm xuất bán phù hợp. Bên cạnh đó, xây dựng thương hiệu và kênh bán đa dạng là yếu tố quan trọng để tăng giá trị và ổn định thu nhập.
Cách tính chi phí đầu tư và thức ăn
Chi phí đầu tư bao gồm chi phí con giống, thức ăn, thuốc vắc-xin, điện nước và hao hụt. Ví dụ với lứa nuôi 100 con, chi phí con giống được tính theo số lượng nhân với giá từng con. Thức ăn được tính dựa trên suất ăn trên con trên từng lứa, nhân với giá cám hiện hành. Chi phí thuốc men, điện nước và hao hụt thường được dự phòng khoảng 5-10% tổng chi phí để đảm bảo đúng ngân sách. Nếu tính công lao động, cần cộng thêm chi phí thuê nhân công hoặc giá trị thời gian của người nuôi. Việc ghi chép chi tiết chi phí từng lứa giúp tối ưu khẩu phần và quản lý chi phí hiệu quả.
Ước lượng lợi nhuận và các yếu tố ảnh hưởng
Lợi nhuận thu được phụ thuộc vào trọng lượng xuất bán, giá bán/kg và tỷ lệ sống của đàn. Ví dụ trọng lượng trung bình 1,6-1,8 kg/con với tỷ lệ sống 92-95% sẽ tạo ra doanh thu ổn định nếu giá bán phù hợp. Giá gà ta thả vườn đầu năm 2024 dao động từ 110.000 đến 135.000 đồng/kg, tuy nhiên thị trường có thể biến động mạnh vào cuối năm hoặc đầu năm tiếp theo với mức giá giảm sâu còn 40.000-60.000 đồng/kg tại một số khu vực. Do đó, người nuôi nên bám sát giá thị trường, khóa giá với mối sỉ hoặc đa dạng kênh bán để giảm rủi ro. Việc tận dụng nguồn thức ăn phụ phẩm và rau vườn cũng giúp giảm đáng kể chi phí.
Chiến lược bán hàng và phát triển thương hiệu
Việc xây dựng thương hiệu gà thả vườn Bến Tre với câu chuyện bản địa về thịt săn chắc, môi trường tự nhiên, nguồn thức ăn sạch giúp gia tăng giá trị sản phẩm. Chuẩn hóa chất lượng sản phẩm như đồng đều cỡ gà, nhịn ăn đủ nước trước xuất bán giúp giảm hao hụt và tăng uy tín với khách hàng. Kênh bán hàng nên đa dạng từ mối sỉ nhà hàng, quán lẩu, bán lẻ theo combo đến đặt hàng online qua website hoặc Zalo OA. Việc minh bạch thông tin về giống gà, ngày nở, lịch vắc-xin và video thực tế vườn thả giúp tăng tín nhiệm và điểm E-E-A-T trên Google, nâng cao thứ hạng tìm kiếm và tỷ lệ chuyển đổi khách hàng.
Kết luận
Mô hình nuôi gà thả vườn với vốn đầu tư thấp nhưng mang lại lợi nhuận cao là lựa chọn hàng đầu cho người chăn nuôi hiện nay, đặc biệt ở các vùng có diện tích đất rộng như Bến Tre. Thiết kế chuồng vườn hợp lý, chăm sóc kỹ thuật theo từng giai đoạn và quản lý dịch bệnh bài bản giúp đàn gà phát triển khỏe mạnh. Việc tính toán chi phí chính xác và xây dựng chiến lược bán hàng, phát triển thương hiệu góp phần ổn định thu nhập và mở rộng quy mô. Với sự hỗ trợ từ các đơn vị giống uy tín như Gà giống Mười Tâm, người nuôi có thể an tâm phát triển mô hình bền vững, hướng tới sản phẩm sạch, an toàn và có giá trị thị trường cao.
